خيانت در امانت

خيانت در امانت و جرم انگاري آن 

طمع ورزي و ناديده گرفتن وجدان باعث مي شود، برخي افراد دست به اقداماتي بزنند كه نتيجه آن جرم انگاشتن آن از جانب قانون گذار و پيش آمدن جرم خيانت در امانت است. اين جرم از مواردي است كه مي بايست نمود بيروني پيدا كند، و نتيجه آن به طور آشكار ديده شود.
افراد با تكيه بر اعتمادي كه در جامعه وجود دارد، اموال خود را به ديگري مي سپارند، خيانت كردن در امانت، به غير از وارد كردن ضرر و زيان به صاحب مال، موجب از بين رفتن اعتماد و حسن نيت در جامعه مي شود، بنابراين نياز است كه قانونگذار به طور دقيق درباره اين گونه رفتارها تصميم گيري نمايد، و مجازات متناسب با آن را در نظر بگيرد، تا از بروز آن جلوگيري به عمل آورد.

خيانت در امانت در قانون مجازات

خيانت به رفتاري گفته مي شود، كه تعهد و حسن نيت ميان افراد را ناديده گرفته و نقص عهد و پيمان شكني اتفاق بيفتد. امانت نيز به هر چيزي كه ماليت داشته باشد و نزد صاحب‌ مال ارزشمند محسوب شود، مي گويند. صاحب مال با تعهد زباني يا تحت يكي از عقود اماني و يا به حكم قانون اموال خود را به ديگري مي سپارد و افراط و تفريط درباره آن خيانت در امانت گفته مي شود.
در قانون مجازات اسلامي با اين عبارت جرمي تعريف نشده است. اما با بررسي ماده 673 و 674  بخش تعزيرات قانون مجازات اسلامي مصوب 1375 مصاديق اين جرم استخراج مي شود.
ماده 673 بيان مي‌دارد كه:
هر كس از سفيد مهر يا سفيد امضايي كه به او سپرده شده است يا به هر طريق به دست‌آورده سوء‌استفاده نمايد به يك تا سه سال حبس‌ محكوم خواهد شد.»
در اين ماده عبارت سوء استفاده نمايد، اشاره وقوع اين جرم و تهديد مالي دارد كه به عنوان امانت نزد ديگري سپرده شده است. همچنين در ماده 674 اين قانون آمده است كه:
هر گاه اموال منقول يا غير منقول يا نوشته‌هايي از قبيل سفته و چك و قبض و نظاير آن به عنوان اجاره يا امانت يا رهن يا براي وكالت يا هر كار با اجرت يا بي‌اجرت، به كسي داده شده و بنا بر اين بوده است كه اشياء مذكور، مسترد شود يا به مصرف معيني برسد، و شخصي كه آن اشياء نزد او بوده آنها را به ضرر مالكين يا متصرفين آنها استعمال يا تصاحب يا تلف يا مفقود نمايد به حبس از شش ماه تا سه سال محكوم خواهد شد.»
قانونگذار تلاش كرده با مطرح كردن مصاديقي از اين جرم برخي از روش هاي خيانت در امانت را بيان كند، و از طرفي بيان ماده به گونه اي نباشد كه ورود رفتارهاي خائنانه ديگر به دايره اين جرم را محدود كند.